BIGTRUCK TECHNIEK
MAN: NIEUWE SYSTEMEN EN VOLAUTOMAAT
Onlangs nodigde MAN ons uit in München om kennis te maken met de nieuwste stand van de techniek op het gebied van Efficient Drive met Predictive Drive. Dat is zeg maar de verbeterde versie van de vooruitkijkende cruise control, die inmiddels wel heel erg slim is.
Nadat we van het terrein bij MAN af zijn gereden, de snelweg op, staat de cruise control op 83 km per uur. De 540 pk sterke oranje MAN TGX doet zijn werk in alle rust, maar ineens gaat hij van het gas af. Vervolgens zegt de begeleider dat ik de eerste afrit moet nemen. Dat is prima, maar waarom gaat die truck van het gas af? De MAN begeleider: “Haha, je bent de eerste journalist die dat opmerkt. Dat komt doordat de truck weet dat we hier afslaan. We rijden dit rondje al twee weken en de truck leert daarvan. Hij weet dus dat we de afrit gaan nemen, en neemt alvast gas terug. Overigens is dit nog een stukje testsoftware wat nog niet in de productiefase is.” Het is een beetje het paard van de schillenboer van vroeger. Die wist zelf ook precies de weg en nam zonder instructies afslagen. Een braaf paard dus, deze MAN. Overigens is gewoon gasgeven genoeg om het systeem te overrulen als dat nodig is.
ZWAARTEKRACHT
Moderne trucks hebben vrijwel allemaal ACC en vooruitkijkende systemen waarmee de aandrijflijn reageert op de topografie. Door bijvoorbeeld voor de berg net wat meer snelheid te maken loop je dan soepeler en sneller omhoog. Zodra het systeem de top van de berg ziet weet de computer ook wanneer het gas er weer af kan. Dat laatste stukje rolt hij toch wel over de top, en daarna doet de zwaartekracht zijn werk om weer op snelheid te komen. Voor chauffeurs was dat vooral in het begin frustrerend. De truck gaat namelijk net voor de top van het gas af en dat is bijvoorbeeld vervelend als je net een tragere collega hebt ingehaald. Gelukkig zit er dan ook nog gewoon een ouderwets gaspedaal in. Toch leert de ervaring dat je, afgezien van zo’n inhaalactie er maar weinig meer van merkt bij de moderne systemen. De eerste generaties werkten te ingrijpend, maar de ingenieurs hebben de software inmiddels zodanig doorontwikkeld dat er nu prima mee te leven is.
OOK BINNENDOOR PREDICTIVE
De beide Duitse truckmerken gaan nog een stapje verder met de Predictive systemen aan boord. Die werken bij Mercedes en MAN namelijk ook als je binnendoor rijdt. Daarbij lijkt MAN een voorsprong te hebben. Wij ervaarden dat met een testauto die we voor de foto’s binnendoor reden door het mooie Brabant. Met de cruise control op 80 reden we lekker mee met het verkeer, totdat de truck het gas terug nam. Wat wij niet konden zien was dat er na een kleine kilometer een rotonde was. Dat was ook niet te zien, door een lange bocht in de weg met een rij bomen. Het systeem had die rotonde echter al wel gedetecteerd, en daarbij had de computer berekend dat verder gasgeven zinloos zou zijn. Daarmee anticipeert de techniek dus voor de chauffeur, waarmee de Code 95 cursus ‘Het nieuwe rijden’ op termijn zinloos lijkt te worden. Dat doet die truck namelijk zelf al voor je!
SNELLER EN ZUINIGER
Het systeem berekent continu het optimale compromis tussen het verbruik en de snelheid. Dat doet het systeem door constant te rekenen met allerlei waarden. De computer weet hoe zwaar de combinatie is, hoe snel je ergens mag rijden en wat de instellingen van de cruise control zijn. Die waarden worden gecombineerd met de topografie, dus met hellingen en dalingen op de route. De truck weet dus of je de volgende heuvel of berg zou kunnen nemen met slechts één of twee keer terugschakelen. Door voor de helling de snelheid korte tijd op te voeren kan dat een schakeling schelen, waardoor je dus sneller en zuiniger boven bent. Dat voelt soms niet zo, maar geloof ons, daar is echt aan gerekend. Die berekening bepaalt ook het punt waar vlak voor de top het gas terug wordt genomen. Als je dat zelf zou proberen dan werkt dat meestal niet, omdat het vaak heel lastig te zien is waar de top van de berg precies is. Soms lijkt het al af te dalen maar dat is niet zo. De systemen aan boord hebben die informatie exact in de data waardoor het systeem die fouten niet maakt. Met die berekeningen houdt het systeem dus ook rekening met je belading. Met 40 ton heb je veel meer massa die je vooruit drukt dan met een lege auto namelijk. Alles bij elkaar zorgt de moderne techniek van Efficient Drive er dan ook voor dat je aantoonbaar zuiniger rijdt, terwijl de snelheid gemiddeld niet lager is dan als je zelf gas geeft.
DRIE RIJMODI
Voor de D26 en D38 motoren, en dat zal ook voor de nieuwe D30 PowerLion gaan gelden, kun je kiezen tussen de programma’s Efficiency, Efficiency+ en Tanker. Het bijzondere is dat deze systemen ook werken als je gewoon met het gaspedaal werkt. Dankzij deze systemen profiteer je van een procent brandstofbesparing in Efficiency+, met minder schakelingen en een hogere gemiddelde snelheid.
Je zult merken dat de truck eerder terug- of opschakelt en op hellingen zo weinig mogelijk schakelt. Iedere schakeling als je bergop gaat zorgt er namelijk voor dat je een korte onderbreking hebt van het koppel. Overigens wordt je als chauffeur niet lastig gevallen met wat de versnellingsbak aan het doen is. Zodra de ‘D’ op je dashboard groen kleurt verdwijnt de info over in welke versnelling je rijdt.
NIEUWE VOLAUTOMAAT VOOR DE TGL EN TGM
Voor de MAN TGL en TGM distributietrucks levert MAN voortaan een volautomaat. Deze MAN PowerMatic versnellingsbak is een ZF-acht traps volautomaat, dus met koppelomvormer. Voor ZF is deze versnellingsbak een succesnummer. Hij wordt namelijk ook toegepast door Iveco en DAF in hun distributietrucks, maar ook in de Iveco Daily bestelwagens en in verschillende personenauto’s. Zo past BMW deze bak toe, maar ook de RAM 1500 Pickup is voorzien van deze versnellingsbak. MAN past twee types toe, met ingang koppels van 900 Nm en 1250 Nm voor de zwaardere modellen. Er zijn verschillende rijprogramma’s leverbaar voor bijvoorbeeld offroad, efficiency, vuilnisophaaldiensten en de brandweer. Wij rijden de MAN TGM 19.290 als bakwagen met deze nieuwe versnellingsbak en dat is een waar genoegen. Van het schakelen merk je vrijwel niks en de aandrijflijn is altijd bij de les als je dat nodig hebt. Zo’n TGM is trouwens een heel comfortabele distributietruck. Hoewel de cabine alweer wat langer meegaat is het nog steeds een mooie ruime werkplek met een prima zicht rondom. Het enige punt van kritiek is dat er nog spiegels op de testauto zitten, maar inmiddels levert MAN ook voor deze modellen het OptiView camera systeem. Dat zorgt voor veel meer direct zicht op de omgeving en dat is vooral in de distributie van groot belang.
Iep van der Meer