BIGtruck Rij-impressie
Doen wat je belooft
Scania laat er geen gras over groeien in het nog maagdelijke tijdperk van elektrische trucks. We kregen de 25P mee op de binnenland-testroute. Dat dat een stille en snelle rit werd begrijpt iedereen, maar er komt meer kijken bij elektrisch rijden, zo bleek.
Het gaat erg snel met de elektrische aandrijftechniek voor vrachtwagens. Twee jaar geleden reden we nog op onze binnenlandroute met een hybride truck. Die kon een paar kilometer elektrisch rijden. Dat is handig wanneer je in stadscentra moet lossen waar alleen emissievrije voertuigen mogen komen. Na gedane zaken verlaat je het centrum, of de milieuzone en zet je de dieselmotor weer aan.
Plug-In Hybride
Scania kan ook een plug-in hybride leveren. Door deze truck buiten werktijd of bij een klant op te laden, wordt het aantal kilometers vergroot dat je vol-elektrisch kunt afleggen. Inmiddels is dat bij de nieuwste variant tot 60 kilometer, zegt de fabrikant. Maar Scania gaf al aan, dat het vol inzet op batterij-elektrische trucks, waarbij de dieselmotor ten enenmale ontbreekt. Hiervan beschikte de importeur in het najaar over een demo, om die bij klanten uit te zetten. Ook BIGtruck werd ingedeeld voor een testrit.
Niet goed opgeladen
De dag begint met de teleurstelling dat het opladen niet goed is gelukt. Dat is meteen een understatement van jewelste voor het verdere verloop van de dag: Die elektrische trucks, dat komt heus wel goed. De crux zit ’m in de laadinfrastructuur. Met tweederde van de totaal beschikbaar batterijcapaciteit gaan we op weg. Het gaat vandaag niet om de volle actieradius te halen, wat op onze route makkelijk zou lukken, maar het volstaat natuurlijk om te zien hoe betrouwbaar de cijfers zijn die deze Scania in het dashboard aan de chauffeur laat zien. En dat is 138 kilometer. Kunnen we die vandaag afleggen? In theorie wel, ook al staat er deze eerste decemberdag een gure wind en regent het om de haverklap.
Stilte en trekkracht
Om het onderste uit de kan te halen, is het van belang het rempedaal zoveel mogelijk te mijden. Je remt met deze auto alsof er alleen een retarder op zit. Laten rollen is nog meer een vereiste dan bij een dieselgestookte truck. Al snel leer je daarbij hoe intensief de retarder werkt bij welke stand van de stengel aan de stuurkolom. Dat leer je natuurlijk het snelst in stedelijk gebied, met veel rotondes, drempels en verkeerslichten. Verder is het zaak om te kijken naar de actieradius die je nog hebt. Om tot een goed oordeel te komen, hielden wij natuurlijk ook de werkelijk gereden kilometers in de gaten. Voor trucks geldt dat je ongeveer één kilowattuur verbruikt per kilometer. Het was het hoofddoel van deze test om te zien of dat haalbaar is met een bakwagen die voor 21 ton op kenteken staat en die 7,5 ton aan lading mee mag nemen. Elektrische trucks mogen twee ton meer wegen dan hun diesel-broertjes.
Gigantisch
Je zou denken, dat je steeds voorzichtiger gaat rijden wanneer de actieradius terugloopt. Maar al snel heb je door dat flink optrekken helemaal niet zo slecht is. We presteerden het zelfs om volgas met die 21 ton op te trekken. De 80 km/h bereik je net zo snel als met een personenauto, dat is wat zeker is. Maximaal heeft deze bakwagen evenveel trekkracht als een Scania met 410 pk dieselmotor: 2150 Newtonmeter!
Verbruik
Deze Scania doet alles wat je gewend bent van dit merk, minus het geluid. Sinds 2016 monteert Scania dashboards in zijn trucks die op een heel rustige manier de juiste info verstrekt, daar wen je heel snel aan. Zo zien we dat de afname van actieradius keurig in lijn is met de kilometers die je aflegt. Dus ja, die 138 kilometer die deze Scania beloofde aan het begin van de rit, werden bijna allemaal gereden: 136 om precies te zijn. Dat is opmerkelijk, want we hebben bij onze rij-impressies met bestelauto’s al moeten meemaken dat de afname van actieradius twee keer sneller gaat dan de daadwerkelijk afgelegde kilometers. Dat is niet wat je wil.
Oplaadproblemen, elektriciteit
Dus met die nieuwe vol-elektrische Scania zit het wel goed. Het was een welhaast ongelofelijke ervaring om het grootste deel van onze binnenland-testroute vol-elektrisch af te leggen. Maar aan de oplaadkant moet er nog veel gebeuren. De Scania kan het beste opgeladen worden met een stroomsterkte van 32 Ampère, een waarde die nu nog geen Scania-dealer kan bieden. Het is de helft, en dat vereist een nachtje aan de stekker. Dat begrenst algauw het inzetgebied ten opzichte van wat we nu met de diesel gewend zijn. In de ideale wereld kun je bij klanten opladen met 800 Volt systemen. Sommige personenauto’s hebben nu zo’n systeem. Denk aan de nieuwe Kia EV6, Hyundai Ionic 5 en Porsche Taycan. Hypermoderne auto’s waar Scania met deze 25P technisch wel mooi op aansluit. Maar de infrastructuur ontbreekt nog, en die moet toch echt eerst op orde zijn, bij voorkeur ook bij minstens enkele vaste klanten, alvorens je deze vooruitstrevende truck effectief in kunt zetten. Werk aan de winkel dus, voor transporteurs, truck-aanbieders, netwerkbeheerders, etc. Elektrisch rijden is ideaal, je wil nooit meer anders. Maar eerst moeten er wat sommetjes en berekeningen gemaakt worden en moet je investeren in een deugdelijke laadinfrastructuur. Dan nog is de inzet van de truck vooralsnog geringer omdat je toch echt minstens een nacht moet laden voor je aan de volgende rit kunt beginnen.
Opladen
Wie langs de weg zijn Scania wil opladen kan dat doen bij een laadstation van Ionity. Dit bedrijf investeert nu 700 miljoen in een netwerk in Europa, waar tot 350 kW geladen kan worden, precies wat een trucks als deze ook nodig heeft. Langs de weg laden is relatief duur, het goedkoopste is om op de thuisbasis op te laden. Dit kan op verschillende manieren: een mobiele laadkast, zoals je hier op de foto’s ziet, of een vaste laadpaal. De eerste optie is een heel laagdrempelige manier om bijvoorbeeld hybrides op te laden (de mobiele laders zijn er in 25, 40 en 50 kW met 16A, 32A en 63A aansluitingen). Voor volledig elektrische voertuigen is dit ook een mogelijkheid, maar is er wel minimaal 32A en het liefst nog 63A vereist. Zoals in het filmpje uitgelegd, wordt dat laatste de grote uitdaging de komende tijd, waarvan afhangt in hoeverre elektrische trucks een succes worden.