BIGtruck Reportage
SUIKERBIETEN RIJDEN OP TEXEL
De suikerbieten campagne is weer vol op stoom en vanuit heel Nederland rijden de bietenauto’s weer naar de Cosun fabrieken in Hoogkerk en Dinteloord. Ook op het grootste Waddeneiland, Texel, worden suikerbieten geoogst. In behoorlijke hoeveelheden zelfs. Wij reden een dagje mee met Kees de Vegt die één dag per week op Texel de bieten naar de boot rijdt.
In totaal wordt er op Texel op 725 hectare grond suikerbieten geteeld, waardoor er zo’n 56 duizend ton verscheept moet worden naar het Groningse Hoogkerk. Verscheept ja, want om nou steeds met bietentrucks via de veerboot vanaf het eiland te rijden zou niet heel efficiënt zijn.
Dagelijks rijden er dan ook bietenauto’s tussen de kwekers en de haven in Oudeschild, waar de bieten in een binnenvaartschip worden geladen. Zo’n schip vaart daarna in tien uur naar Hoogkerk. In totaal worden er 45 schepen vol bieten vervoerd waarmee een enorm aantal vrachtwagenkilometers bespaard worden.
ZIJDERLAAN TRANSPORT
De regie van het merendeel van de suikerbieten transporten in Nederland ligt bij Zijderlaan Transport uit Stolwijk. Zij organiseren het transport naar de suikerfabrieken in Hoogkerk en Dinteloord vanuit een groot deel van Nederland, inclusief Texel. Daarvoor rijden alleen al in de planning van Zijderlaan Transport dagelijks 142 trucks met suikerbieten, waarvan gemiddeld 35 eigen auto’s. De rest wordt ingehuurd bij vaste charters uit heel Nederland. Op Texel wordt vooral gebruik gemaakt van twee lokale bedrijven. Eelman Transport en Dros Grondverzet. Die laatste zorgt ook voor de kranen bij de bietenbulten en voor de overslagkraan op de haven. Naast de twee combinaties die deze lokale vervoerders inzetten rijdt er drie dagen in de week een eigen auto van Zijderlaan mee. Kees: “Op maandag en dinsdag rijdt collega John van Nieuwkoop van Zijderlaan hier, en ik rij iedere vrijdag op Texel. Het is erg leuk werk, en we werken hier met een vast team waardoor het erg gezellig is.”
VIER DAGEN
Kees de Vegt uit Drachten rijdt al veertig jaar als chauffeur, waarvan de laatste zeven jaar voor Zijderlaan transport. Daarvoor werkte hij voor verschillende bedrijven in Noord Nederland, waaronder de inmiddels verdwenen bedrijven Broersma en Schroor Transport. Kees: “Ik heb eigenlijk altijd internationaal gereden en ook hier ben ik altijd een paar dagen achter elkaar onderweg. Het meeste werk is nu in Nederland, maar we rijden ook wel naar Noord Frankrijk, Duitsland en België met deze kippers. Normaal gesproken rij ik meestal in de glas recycling, maar als het zo uitkomt rij ik met alles wat er maar in een kipper past.” Kees heeft het uitstekend naar de zin bij Zijderlaan: “Het werk is leuk, het materiaal is prima en ze gaan hier op een hele correcte manier met mensen om. Toen ik aangaf dat ik graag voortaan vier dagen in de week wilde rijden was dat ook geen probleem. Dat betekent dat de auto één dag per week stil staat, want die heb ik altijd in Drachten staan. Zoals ik al zei, een prima werkgever.”
HEEN EN WEER
De ritten op Texel zijn kort, dat mag duidelijk zijn. We rijden vanuit de haven op Oudeschild naar een landbouwbedrijf waar de bieten worden geladen. Een ritje van amper vijf kilometer. Kees rijdt dit rondje met twee lokale trucks. Een MAN van Dros met als chauffeur Werner Dros zelf, en een Volvo van Eelman met Charrel als chauffeur. Bij de boer op het erf wordt de trailer achteruit gereden totdat de machinist Ko de eerste schep bieten er in laat vallen. “Dat is het teken dat ik goed sta,” aldus Kees. Het laden gaat vlot, en al snel rijden we naar de haven. Daar is het een kwestie van achteruitrijden en kiepen. Aan de bak van de overslagkraan zit een uitschuifbare arm waarmee machinist Storm een monster pakt uit de bieten. Kees: “Die monsters worden per lading in een zak gedaan die voorzien wordt van de juiste informatie over die lading. Die zakken neem ik dan met de laatste vracht mee naar Hoogkerk, want leeg terug rijden naar Drachten zou ook zonde zijn. Hierdoor hebben daar de monsters dan al als het schip aankomt, waardoor ze precies de kwaliteit van de bieten van iedere teler weten.”
METEN IS WETEN
Nadat we gelost hebben gaan we weer laden, en dat gaat de hele dag zo door. Per schip moeten er gemiddeld 45 vrachten worden aangevoerd, dus daar zijn de chauffeurs lekker mee bezig. Intussen rijst wel de vraag hoe de tonnages per kweker bijgehouden worden. Kees: “Dat doen ze hier heel eenvoudig, namelijk door te meten hoever het schip nog boven water ligt. Door na iedere partij op zes punten de diepgang van het schip te meten, berekenen ze heel precies de tonnage. Dat is een hele oude, maar betrouwbare manier van wegen.” Het is mooi om te zien hoe zo’n oude techniek in deze moderne tijden nog steeds prima blijkt te voldoen. Zonder computers of ingewikkelde software, maar met een houten duimstok.