BIGtruck RoadTest
VOLWAARDIG HYBRIDE ALTERNATIEF
Nu de diesel- en stroomprijzen gigantisch hoog zijn en je toch zo min mogelijk wilt uitstoten, kan de hybride-techniek van Scania precies de juiste oplossing zijn. Vervoerders zien dat heel goed, maar de overheid twijfelt. Wij gingen een dag op pad met een Scania P280 Hybrid en lieten ons bijscholen om het onderste uit de hybride-kan te kunnen halen door een optimale bediening.
Bij Scania betekent de toevoeging ‘hybride’ dat er sprake is van een dieselmotor, in dit geval een zeven liter motor, die wordt gecombineerd met een elektromotor. Hiervoor zijn speciale hybride-aandrijflijnen ontwikkeld met een nieuwe versnellingsbak, en twee elektromotoren die stroom krijgen uit drie forse accu’s.
Die zijn samen goed voor 90 kWh. Met deze aandrijving kan de Scania vol-elektrisch de stad in, maar wordt buiten de stadsgrenzen de dieselmotor gebruikt. Dat betekent dus dat de actieradius zo groot is als je tankinhoud toelaat, en dat bijtanken altijd en overal kan. Daarmee is zo’n hybride truck veel beter inzetbaar dan een 100% elektrische truck.
VOL-ELEKTRISCH
Een vol-elektrische truck heeft namelijk het nadeel dat er op de snelweg erg veel stroom verbruikt wordt. Transporteurs realiseren zich dat er van een netwerk waar je weer vlot kunt opladen, voorlopig geen sprake is. Als enige truckfabrikant biedt Scania de mogelijkheid van een plug-in hybride. Door twee elektromotoren aan elkaar te koppelen en ze samen te voegen met essentiële onderdelen van Scania's nieuwste (2020) generatie van Opticruise versnellingsbakken, is iets echt nieuws gecreëerd, de GE281. Dit is een elektrische aandrijving met een vrijwel naadloze vermogensoverdracht en capaciteit voor totaalgewichten tot 36 ton zonder ondersteuning van de verbrandingsmotor. Maar, zegt Scania, het werkt ook andersom: aangezien de elektrische aandrijving de verbrandingsmotor altijd ondersteunt bij het wegrijden en accelereren, kan de verbrandingsmotor zowel qua volume als vermogen worden verkleind. Deze ‘hybridisatie’ betekent volgens Scania brandstofbesparingen tot 40% in stedelijke gebieden in vergelijking met een traditionele dieseltruck. Dankzij die extra elektrische power kan Scania dan ook volstaan met de kleine 7 liter dieselmotor in plaats van de 9 liter. Bijkomend voordeel is dat die 7 liter, zes cilinder krachtbron, 250 kilo lichter is.
BIJZONDERE TRANSMISSIE
Wanneer je onderweg bent met deze hybride, dan valt meteen op dat je alleen iets van schakelen merkt wanneer de toerenteller terugvalt. De nieuwe transmissie heeft zes versnellingen. Een traditionele koppeling ontbreekt. Het (ont-)koppelen wordt verzorgd door een planetair tandwielstelsel, waardoor een koppelingsplaat achterwege kan blijven. Volgens Scania kan de hybride P 280 hiermee ook goed op kruipsnelheid rijden en kan de versnellingsbaks-PTO ingeschakeld worden terwijl de vrachtwagen rijdt, of dat nu elektrisch is of op de verbrandingsmotor. Continu biedt de Scania P 280 230 kW vermogen, met een piekvermogen van 290 kW. Het maximale koppel bedraagt 2100 Nm.
ACTIERADIUS
Volgens Scania zou deze nieuwe plug-in hybride tot zestig kilometer vol-elektrisch kunnen rijden. We testten op een GVW van 20 ton, maar we kwamen niet verder dan de helft. Dertig kilometer is nog steeds mooi natuurlijk, maar we vragen ons na zeer, zeer oplettend rijden af of je ooit bij die zestig kilometer in de buurt kunt komen. Alle trukendozen ten aanzien van recuperatie gingen open. Dat betekent dat niet de vertrouwde bedrijfsrem, maar de aandrijflijn de voornaamste remenergie levert door de ‘motorrem’ te gebruiken. Dat went overigens heel snel, het is even een kwestie van jezelf aanleren.
GEOFENCING
In Nederland speelt de discussie waarbij overheden geneigd zijn om geen hybriden, in welke vorm dan ook, toe te laten in zero-emissie zones van steden. Dat heeft alles te maken met de handhaving. Alle kentekens van verbrandingsmotoren krijgen automatisch een bekeuring, maar op de foto kun je niet zien of de dieselmotor- of de elektromotor het werk doet. Daar heeft Scania wat op verzonnen, en wel met een mooi stukje techniek. De wagenparkbeheerder kan zones in steden vaststellen in de Scania telematica. Hij plaatst er het kenteken bij, en de chauffeur zal merken dat binnen de vastgestelde zone, de Scania automatisch overschakelt op vol-elektrisch rijden, voor zover dat al niet het geval was. We hebben dit geprobeerd, het werkte keurig. De diesel slaat automatisch af, en wat je ook probeert, hij start niet binnen de zone. leuk om eens mee te maken, en een waterdicht systeem, maar daar moeten de lokale overheden nog van overtuigd worden.
OPLADEN
De PHEV heeft volgens Scania een geïnstalleerde accu capaciteit van 90 kWh (3 x 30 kWh accu's). Daarmee kan deze P280 in 35 minuten volledig worden opgeladen met een gelijkstroom lader van 95 kW. Dat betekent dat het voertuig kan worden opgeladen op depots en tijdens pauzes of laadsessies (zogenaamde tussentijds opladen). Voorlopig is dit echter pure theorie. Ook tijdens de testrit beseften we weer eens dat je in Nederland eigenlijk niet langs de weg kunt laden. We probeerden het bij Ionity in Stroe, en dat ging. Maar dan ook alleen omdat deze P280 een gestuurde sleepas heeft. Zo konden we net bij de laadpaal komen. De kilowatturen die we toevoegden aan de Scania-accu’s waren verre van goedkoop. Net als Scania, zijn we er ook bij BIGtruck van overtuigd dat dit soort vrachtwagens uiteindelijk zullen worden vervangen door elektrisch aangedreven voertuigen. Maar totdat lange elektrisch aangedreven reeksen en relevante oplaadinfrastructuren in alle markten beschikbaar zijn, is er in dit decennium zeker een markt voor hybride trucks. Zeker als die straks met Geofencing-technieken de zero-emissie zone in mogen.
VERBRUIK
Op onze testroute kwam het totaalverbruik, waarbij we door alle dorpjes vol elektrisch reden en natuurlijk door Arnhem, tot een verbruik van 13,9 liter op honderd km. De Scania P 280 Hybrid zonder stekker kwam destijds aan 21,3. Dus van 1 op 4,7 naar 1 op 7,1. Alle reden om dus eens te gaan berekenen wat de voordelen van zo’n plug-in Hybrid zijn voor je bedrijf. Maar zorg altijd dat je ‘thuis’ aan de laadpaal kunt.
