BIGTRUCK OPLEIDINGEN
OP WEG NAAR EEN GROOT RIJBEWIJS
DEEL 3: DE WILLEKEUR VAN HET CBR
Mijn hele leven ben ik al met vrachtwagens bezig. Ik teken vrachtwagens, ik praat teveel over vrachtwagens, en sinds een paar jaar schrijf ik over vrachtwagens. Sinds kort is het zelfs mijn baan. Daarom werd het nu tijd om een groot manco recht te zetten: ik heb namelijk nog geen groot rijbewijs. Dat gaat nu veranderen. In deel 1 en 2 van deze serie ging ik aan de slag met de theorie. Dit keer gaan we echt sturen.
Na al die tijd in de studieboeken popelde ik om daadwerkelijk het stuur in handen te nemen. Toevallig werd ik bij dezelfde docent ingedeeld als voor mijn theorie: instructeur Jan zou mij de fijne kneepjes van het chauffeursvak bijleren. Hiervoor wordt een niet alledaags lesvoertuig ingezet: de DAF XF Spacecab uit 2021 is namelijk niet voorzien van een dichte laadbak, zoals we lesauto’s veelal zien. In plaats daarvan prijkt er een stoere kraan achter de cabine, met daarachter een twintigvoets container.
De lessen van Jan zijn al even leerzaam als vermakelijk. Standaard verwijst hij naar personenauto’s als Dinky Toys. Al snel blijkt dat ik eigenlijk te lief rijd: te vaak ga ik aan de kant voor de Dinky Toys terwijl zij juist voor mij moeten wijken. Ik ben groot, jij bent klein, dat soort verhalen. Tijdens mijn rijlessen leer ik allerlei interessante mantra’s. Wijze levenslessen als ‘eerst gluren, dan sturen’ en ‘de lijn doet geen pijn’ moet ik de rest van mijn leven blijven onthouden.
FLINKE UITDAGINGEN
De lessen waren strak op elkaar gepland, zodat ik in korte tijd veel lessen kon nemen. Gaandeweg werd ik beter: ik leerde mijn plaats op de weg en gebruikte mijn spiegels waar ze voor bedoeld waren. Na een aantal lessen kwamen de uitdagingen. Als eerste was daar het dokken. Een hele uitdaging met een normale leswagen, maar de DAF bleek een tandje spannender.
Waar normale leswagens namelijk twee assen hebben, heeft mijn DAF er drie. De achterste as is bovendien gestuurd. Iets om rekening mee te houden bij het dokken, want dankzij die gestuurde as is de draaicirkel een stuk korter. Een kleine correctie met het stuur betekent al snel dat je de verkeerde kant op gaat.
Gaandeweg de lessen leerde ik echter een routine waardoor ik in de meeste gevallen netjes recht voor het dok belandde. Uitstappen, langs de auto kijken aan beide kanten, afstand meten aan de achterkant en klaar is Maarten.
De tweede grote uitdaging is handmatig schakelen. Dit moet je bij je examen kunnen laten zien, anders krijg je een rijbewijs voor alleen automaat. Een handmatige versnellingsbak met een pook is echter niet meer te vinden in een moderne vrachtwagen. Je zult het moeten doen met de flipper aan het stuur. Nu heb ik totaal geen problemen met een handbak, maar die flipper is een ander verhaal. Zeker omdat de automaat zelf uiteindelijk bepaalt welke versnelling hij kiest, en je dus nooit helemaal zeker weet in welke versnelling je nu zit.
GEZAKT
Het bleek ook precies dat schakelen dat me de das om deed tijdens het examen. Want lieve lezers, ik geef het toe: ik ben gezakt voor mijn examen. Dat doet wel pijn, hoor. Examinator Peter liet me vrijwel het hele examen op de handmatige stand rijden: door woonwijken en door een krap winkelcentrum. En dat allemaal om 8 uur ‘s ochtends, oftewel midden in de spits.
Door het handmatig schakelen was ik zo afgeleid, dat ik laat was met kijken. Hierdoor stopte ik voor rotondes, terwijl ik eigenlijk door had kunnen rollen. Maar ja, ik was zo bezig te controleren of de DAF in de juiste versnelling stond, dat ik nog even extra wilde kijken of er echt geen fietser aan kwam. Dit bleek me de das om te doen: gezakt omdat ik niet vloeiend genoeg de rotondes nam.
Eigenlijk is het gek, want het is helemaal niet de bedoeling om lang handmatig te schakelen met die stalk aan het stuur. DAF zelf heeft dat naar ons bevestigd: de handmatige stand is alleen bedoeld om in uitzonderlijke situaties de automatische versnellingsbak te overrulen. Denk aan extreme weersomstandigheden of steile hellingen. Het is helemaal niet bedoeld om drie kwartier mee door de ochtendspits te rijden, al helemaal niet door iemand die pas net in een vrachtwagen rijdt.
Het CBR wilde verder niet reageren op onze vragen over het handmatig schakelen tijdens het examen. Het maakt weinig uit: dat rode kruis staat toch door mijn uitslag. Op social media lees je regelmatig dat het CBR mensen expres laat zakken om extra geld te kunnen verdienen (zo’n examen kost gewoon 500 Euro). Of dat nu waar is of niet, het blijft raar dat je zakt voor je rij-examen terwijl je niemand hebt geraakt, geen ingrepen hebt gehad en alle speciale verrichtingen goed deed. Gezakt omdat ik te voorzichtig reed. Op naar het herexamen dan maar.
Maarten van der Westen