BIGtruck Multitest


1000 Punten Test: Wie van de drie?

BIGtruck Multitest


1000 Punten Test: Alledrie ingrijpend vernieuwd

In deze 1000 punten test strijden Mercedes-Benz, MAN en Scania om de eer op verschillende onderdelen. Onder aan de streep telt het brandstofverbruik zwaar mee maar ook op het gebied van ergonomie, comfort, opbergruimte en weggedrag zijn er punten te verdelen. Verder is het een vergelijking van de vele geavanceerde systemen aan boord van de moderne trucks. Voortaan vergelijken we de trucks op het maximale koppel, en niet meer op het vermogen. Dat betekent dat er nu trucks staan met vermogens van 510 en 540 pk. Verder vroegen we om de grootste cabines die de drie merken kunnen leveren.

De vraag aan de industrie was om trucks te leveren met een koppel van rond de 2600 Nm, met een afwijking van maximaal 100Nm naar boven of beneden. Scania komt met de bekende DC13 en Mercedes met de eveneens 13 liter grote OM471. MAN doet het met 12,4 liter iets bescheidener met de D26 krachtbron. De motorisering van de drie trucks ligt 30 pk uit elkaar maar belangrijker is het koppel. Dat ontloopt elkaar maar 100 Nm. De beide Duitse merken leveren 2600 Nm, de Zweed levert 100 Nm meer. Leuk in deze test is verder dat er drie verschillende versnellingsbakken vergeleken worden. De MAN TipMatic 14 bak, de Mercedes-Benz G281 12 bak en de nieuwe Scania G33CM transmissie met 12+1 en een crawler. De Mercedes komt met de ‘snelste’ achteras overbrenging met 14,93:1, de Scania heeft de kortste met 20,81:1. De MAN zit daar tussenin met 16,41 op 1.

MAN

TGX 18.510 BLS

MAN TGX 18.510 BLS

De nieuwe MAN TGX 18.510 is uitgerust met de grootste cabine en die heet tegenwoordig GX. De basis van deze cabine is gelijk aan zijn voorganger maar er is zoveel nieuw aan dat we kunnen spreken van een nieuwe cabine. MAN nam afscheid van de enorm hoge voorruit in het topmodel en dat komt de opbergruimte ten goede. Toch is ten opzichte van zijn voorganger de interieurhoogte iets afgenomen. Waarschijnlijk doordat de vloer iets hoger ligt doordat er meer ruimte nodig was voor isolatie. Overigens is de MAN nog steeds de laagste van de drie, en kent de instap nog steeds drie treden in plaats van vier. Dat verdient eigenlijk altijd onze voorkeur, ook bij lange afstand verkeer. Over het interieur niets dan lof, daar pakt die nieuwe MAN de nodige punten.

Opbergruimtes

De TGX-cabine beschikt over ruime, goed afgewerkte kasten met verlichting en degelijk hang- en sluitwerk. De middelste kast heeft een roldeur, en dat is handig want die komt niet naar je toe als je in het midden staat. Het bed is voorzien van een lattenbodem en straalt hoge kwaliteit uit. Mooi is dat het bovenbed ook tijdens het rijden kan worden gebruikt. Praktische zaken zijn bijvoorbeeld de schakelaars in de deur waardoor je niet hoeft in te stappen voor, bijvoorbeeld het inschakelen van de alarmlichten als je staat te lossen. Praktisch is ook de toegang tot de zekeringenkast. Daarvoor heb je geen gereedschap nodig.

Rijden

De MAN stuurt strak en voorspelbaar. Verder heeft dit merk een flinke sprong gemaakt wat betreft de veiligheidssystemen aan boord. Zo werkt de Predictive Cruise ook op binnenwegen en heeft de MAN net als de andere twee actieve stuuringreep als je buiten de lijntjes dreigt te raken. Verder is er de dodehoek radar aan weerszijden gemonteerd. Dat systeem werkt ook als je iemand inhaalt, want als je voorbij bent dan gaat het lampje uit. Verder heeft de MAN Stop and Go ACC en eigenlijk alles wat je tegenwoordig verwacht op het gebied van veiligheid.

Technisch

De nieuwe achteras, met een lange overbrengingsverhouding van 2,31, houdt de motor in toerengebieden van net boven de 1000 omwentelingen bij snelheden van 85 km/h. Dat brengt veel brandstofvoordeel met zich mee, en de D26 heeft koppel genoeg in huis in dat toerengebied. Dat begint namelijk al bij 930 toeren! Dit leidt, in combinatie met de 14-bak van Zweedse origine tot een wat ingetogen rijstijl met een goed brandstofverbruik. Echt levendig is de D26 echter niet bij die lage toeren. Het resulteert in een mooie tweede plaats op het podium voor verbruik en een derde plaats voor gemiddelde snelheid. In het cabine klassement is de leeuw uit München echter de winnaar!

Mercedes

Actros 1853 LS

De GigaSpace is de grootste cabine van Mercedes-Benz, en ook meteen de ruimste in deze test. De cabine is zes centimeter breder dan die van de MAN waardoor de Actros, ondanks de vlakke vloer het grootste binnenvolume heeft van de drie. Met een totaal van 9,5 kubieke meter wint de Actros het van de MAN en zelfs ruim voor de Scania, die met zijn naar voren taps toelopende vormgeving slechts 8,7 kubieke meter volume heeft. Belangrijker is hoe er omgegaan wordt met die ruimte en ook dat doet Mercedes heel slim.

De laatste model update van de Actros heeft maar weinig veranderd aan het uiterlijk. Het meest opvallende is het verdwijnen van de buitenspiegels. In het interieur valt het nieuwe digitale dashboard op. Over de mirrorcam zijn de meningen verdeeld, maar een feit is dat het beeld bij de nieuwste generatie scherper oogt dan eerder. Verder bieden de camera’s goed zicht, ook onder slechte omstandigheden. Het is misschien even wennen, vooral bij het achteruit rijden, maar er is goed mee te leven. Voor wie het echt niet wil levert Mercedes echter ook nog de conventionele buitenspiegels. Dat kan zelfs in combinatie met het digitale dashboard. Dat dashboard laat zien dat Mercedes-Benz vol inzet op digitalisering. In tegenstelling tot de andere twee merken is Mercedes afgestapt van het ‘cockpit’ idee waarbij een conventioneel ogend dashboard digitale schermen huisvest. De Mercedes ontwerpers hebben een vrij clean design gemaakt waarbij twee I-pad achtige schermpjes de meeste functies overnemen. Beide geven ze fraaie kleuren waarmee dezelfde geweldige bioscoop ontstaat als in de personenauto’s van dit merk. Dat is een kwestie van smaak, maar wij vinden het vooral ‘s nachts erg fraai allemaal. Zelfs de interieurverlichting past bij de kleurstelling van het dashboard waardoor er een fraai sfeertje aan boord te creëren is.

Uitstekende afwerking

Het interieur is verder uitstekend afgewerkt en ingedeeld met ruime kasten, prima bedden en keurige schuiflades onder het bed. Het enige merkwaardige in de Actros is dat er geen trapje aanwezig is naar het bovenbed. Daarvoor mag je op het dashboard staan, waarna je jezelf naar boven hijst aan de stang tegen het plafond. Niet ideaal. Die stang is overigens wel handig als handdoek droogrek. Bijzonder uitgekiend is het ventilatie- en verwarmingssysteem in de Actros. Dankzij zijn stille standkachel is het prima overnachten in hotel GigaSpace.

Rijden

Qua prestaties staat de Actros aandrijflijn bijna op één lijn met de Scania, al heeft de motor maximaal 100 Nm minder te bieden en is er ook een iets langere overbrengingsverhouding. Het is 2,41 tegen 1 en daarmee de langste variant die beschikbaar is voor de Actros 1853. Dit resulteert in ongeveer 1.100 toeren bij een kruissnelheid van 85 km/h. Dit is precies het punt waarop de OM 471 zijn maximale koppel genereert. In tegenstelling tot de andere twee merken vertoont de koppelkromme van de Actros een lichte curve in het onderste bereik. Dit betekent dat hij een deel van zijn kracht verliest bij lage toerentallen. Belangrijker voor praktisch gebruik is echter dat de machine zijn kracht toch heel goed tot 900 toeren behoudt en niet alleen om die reden goed bij kan blijven. De slimme manier waarop Powershift 3 de twaalf versnellingen selecteert speelt hierbij een belangrijke rol. Opvallend is overigens dat de nieuwe software ervoor zorgt dat de G281-12 versnellingsbak merkbaar beter bij de les is dan voorheen. Opmerkelijk is verder dat de OM471 krachtbron wat levendiger klinkt dan zijn concurrenten. Waarschijnlijk een kwestie van isolatie.

Hightech

De Actros is vooral een hightech truck met zijn mirrorcams, de ruime keuze aan veiligheidsopties en het digitale dashboard. Een beetje merkwaardig is dat juist dit merk geen LED koplampen levert zoals de andere twee. Heel fijn is de ACC met go-and stop functie. Prettig is ook dat de waarden die je instelt voor de PPC, dat is de cruise control die de hellingen kent, onthouden worden door de truck. Je hoeft de gewenste onder- en over snelheid dus maar één keer in te stellen. De volgende keer dat je instapt herkent de Actros je bestuurderskaart en de instellingen die daarbij horen. Relatief nieuw is de PPC-functie die ook op andere dan snelwegen werkt. De truck kent de bochten en de snelheidsbeperkingen waardoor je semi-autonoom binnendoor kunt rijden. Een aanrader is verder de ServoTwin besturing waarmee manoeuvreren kinderspel wordt. Iets minder enthousiast zijn we over de stuurassistent die zelf probeert binnen de lijntjes te blijven. De Actros oefent naar onze smaak wat te veel kracht uit op het stuurwiel. In de categorie kosten en opbrengst scoort de Actros het hoogst, deels door de verwachte hoge restwaarde en de grote hoeveelheid uitvoeringen en opties. Ook op het gebied van veiligheid is de Actros de winnaar. Onder aan de streep eindigt de Mercedes echter op de derde plaats in deze test, zij het met een minimaal verschil. Het brandstofverbruik is slechts een liter meer dan dat van de winnaar, en de AdBlue consumptie is zelfs het beste van allemaal.

Scania

S 540 A4x2NA

Ook de Scania 540 S A4x2NA Highline is voorzien van de jongste ontwikkelingen bij dit merk. Het meest opvallende is de nieuwe versnellingsbak, maar er is meer. Zo heeft Scania voortaan net als de andere twee merken een elektro-hydraulische stuurbekrachtiging waardoor hij ook zelf actief in kan grijpen in de besturing.

De hoog geplaatste Scania S-Highline cabine kent vier instaptreden, net als de Actros. Doordat de cabine aan de voorzijde wat smaller is loopt het echter net wat handiger naar boven dan bij het merk met de ster. Het dashboard is erg conventioneel en de zee aan schakelaars is zo groot dat zelfs het deurpaneel gebruikt is om alles een plekje te geven. Chauffeurs houden van knopjes, maar het kan tegenwoordig ook anders en vooral overzichtelijker. De naar voren toe taps toelopende cabine zorgt voor een uitstekende stroomlijn en past in de aerodynamische doos zoals Brussel die voorschrijft voor de toekomst. In het geval van de Scania kost dat wel wat binnenruimte. Zo is het volume maar liefst 10% minder dan in de Actros GigaSpace. De indeling van de schakelaars op het stuur is wat wonderlijk. Er zijn drie groepen schakelaars waardoor het wat minder overzichtelijk is. Vooral de cruise-control functies onderaan het stuurwiel, dus vlak voor je buik, zijn wat misplaatst als we het vergelijken met de andere trucks. Opbergruimte is er genoeg aan boord, vooral omdat de nieuwe achterwandmodule met zijn 340 liter inhoud altijd standaard is wanneer er geen tweede bed wordt besteld. Als je wat verder naar beneden kijkt, dan ziet het achtercompartiment er wat kaal uit. Zo heeft de nieuwe generatie Scania geen opbergvakken meer in de flanken ter hoogte van het bed. Een klein netje is het enige aan de achterwand, en dat is ontoereikend.

Nieuwe versnellingsbak

Het grootste nieuws van Scania is de nieuwe versnellingsbak, genaamd G33CM. Voortaan geen ouderwetse synchronisatie meer in de versnellingsbak, behalve tussen de groepen. Verder heeft deze bak een volledig aluminium behuizing. Dat scheelt 60 kilogram en 50 procent minder interne wrijving door een nieuwe, zogenaamde dry-sump smering. Daarbij wordt een deel van de olie apart bewaard en pas in de bak los gelaten als dat nodig is. Verder is er een andere verdeling van de stappen, waarbij er nog één kruipversnelling is met de hoogste gang als echte overdrive. De overbrenging daarvan is meer dan 20 op 1 en op je dashboard zie je dan geen cijfer 13 maar de aanduiding OD. Volgens conventionele inzichten hoort zo’n overdrive niet thuis in het langeafstandsverkeer, want een directe overbrenging betekent minder wrijvingsverliezen. Toch weet Scania dat meerverbruik ruimschoots te compenseren door het uitgekiende ontwerp van de nieuwe bak. De hoogste versnelling zit namelijk op de reservebank. De stappen van één tot en met twaalf blijven als standaard aandrijvende versnellingen functioneren, terwijl de OD trap alleen wordt ingezet als dat echt kan. Verder maakt die slimme overdrive een wat kortere achterasoverbrenging mogelijk. Daardoor heeft de truck in de 12e versnelling meer kracht en zal hij minder snel terugschakelen. Voortaan zijn er in totaal nu acht achteruitversnellingen en de optie van in totaal negen PTO varianten. Voor bijzonder nauwkeurig en snel schakelen zijn er nu drie tussenasremmen, ook wel ‘lay-shaft brakes’ genoemd, ingebouwd. Het enige nadeel van de Scania aandrijflijn is eigenlijk alleen dat dit merk nog steeds geen krachtige motorrem heeft. Daardoor moet je altijd een retarder nemen als je ACC wilt bestellen, en dat is duurder en zwaarder.

Niet de ruimste

Toch haalt de Scania 540 S gemakkelijk de top van het podium in deze 1000-punten test. De totale optelsom van alle punten zorgt daar voor. De Scania scoort vooral hoge ogen op het gebied van verbruik, rijcomfort, prestaties en souplesse van de aandrijflijn. Ons verbaast dat niet, want deze zelfde trekker haalde vorige maand in onze BIGtruck RoadTest ook al uitstekende resultaten. De ‘Nextgen’ serie van Scania heeft tot nu toe nog geen enkele vergelijkende verbruikstest verloren, en daar kan deze prestigieuze 1000 punten test aan worden toegevoegd.

Conclusie

Na een volle week testen, meten, rijden en rekenen komt de Scania 540S overall als beste uit de bus. Met overigens maar kleine verschillen, want de MAN en de Mercedes-Benz zitten Scania dicht op de hielen. Als we naar de verschillende onderdelen kijken, winnen ook de beide Duitse merken op onderdelen, maar alles bij elkaar wint de Scania deze test. Voor alle drie geldt echter dat deze merken gebruik maken van de modernste technologie en de beste veiligheidssystemen op de markt. Lang niet alle merken hebben dit niveau van efficiency en veiligheid al op de optielijstjes staan en daarmee kunnen we rustig stellen dat deze drie merken de lat hoog hebben gelegd voor de competitie.

Iep van der Meer


Mercedes Actros 1853 LS

Scania S 540 A4x2NA